سنگ معدن

سنگ معدن چیست و انواع سنگ معدن

³سنگ معدن چیست و انواع سنگ معدن؟

به موادی از پوسته زمین اطلاق میشود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافته اند، درست شده است

سنگ یا خاک

از نقطه نظر زمین شناسی، سنگ به موادی از پوسته زمین اطلاق میشود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافته اند، درست شده است. در مقابل خاک تودهای از ذرات با دانه های منفصل یا دارای پیوند سست است که بر اثر هوازدگی سنگها و به طور برجا تشکیل شدهاست. لیکن در مهندسی و کارهای ساختمانی قابلیت حفاری مصالح زمینشناسی به عنوان شاخصی در طبقه بندی آنها به دو گروه سنگ و خاک مورد استفاده قرار میگیرد

منشا شکل گیری سنگها و خرده سنگها

دو فرایند کوه زایی و کوه سایی در زمین موجب پدید آمدن محصولالت سنگی معدن می شود

عوامل کوه زایی

فشارهای کره مذاب درون زمین را که به پوسته جامد سطح آن وارد میشود را میتوان عامل فرایند کوه زایی و خشکی زایی نامید

 عوامل هوازدگی یا کوه سایی

هر یک از چند روندی را که باعث خرد شدن و تغییر شکل مواد سخت سطح زمین و موادی که با جو در تماس هستند، هوازدگی می نامند. عوامل فرسایش یا هوازدگی به دو گروه فیزیکی و شیمیایی تقسیم میشوند

هوازدگی شیمیایی

محصول هیدراتاسیون، انحالل، آبکافت، اکسیداسیون و یا عکس العمل آبهای اسیدی با امالح تشکیل دهنده سنگ هاست

هوازدگی فیزیکی

این پدیده توسط عواملی چون یخبندان، تغییرات حرارت در جو و در نتیجه انبساط و انقباض، نیروی جاذبه زمین، رشد گیاهان، باد، جریان آب و .عمل جانوران و مانند اینها شکل میگیرد و باعث خرد شدن سنگها و تغییر شکل آنها به دانه های ریزتر میشود

ساختمان شیمیایی سنگها

سنگها خود از قسمتهای ساده تری به نام کانی ساخته شدهاند. کانیها مواد جامد، طبیعی، معموالً متبلور، غیرآلی، همگن و با ترکیبات تاکنون بیش از ۳۰۰۰ کانی در طبیعت شناخته شده که تنها حدود ۲۴ کانی در سنگهای پوسته زمین فراوان هستند و شیمیایی مشخص اند آنها را کانیهای سنگ ساز می نامند

طبقه بندی شیمیایی سنگها

چون کانیهای تشکیل دهنده سنگها متنوعی در معدن هستند، بسته به میزان وجود بعضی دیگر از ترکیبات شیمیایی که در آنها است سنگها را در معدن به چهار :دسته تقسیم میکنند

کربناتها

سولفاتها

اکسیدها

سیلیکاتها

طبقه بندی سنگها از نظر نحوه تشکیل:

سنگها از نظر نحوه تشکیل به سه گروه زیرتقسیم میشوند

سنگهای رسوبی

سنگهای آذرین

سنگهای دگرگون شده

سنگهای رسوبی

بعضی از سنگها بر اثر ته نشین شدن مواد داخل آب به وجود میآیند. رودها مقدار زیادی مواد را با خود به دریاها و دریاچه ها میبرند. این مواد به دلیل سنگینی به ته دریا میروند. روی هم قرار میگیرند و پس از سفت شدن سنگهایی را به وجود میآورند که به آنها سنگهای رسوبی گفته میشود. سنگهای رسوبی لایه لایه اند که رنگ یا جنس هر لایه با لایه دیگر متفاوت است. سنگهای رسوبی در کوههای البرز و زاگرس به .فراوانی یافت میشوند. ریگ، شن و سنگهای آهکی نمونه هایی از سنگهای رسوبی هستند

سنگ های آذرین

گروه دیگری از سنگها بر اثر سرد شدن مواد بسیار داغ به وجود آمده اند که قبالً در زمین بودهاند. دمای اعماق زمین زیاد است و بعضی سنگها این سنگها در زیر یا سطح زمین دوباره سرد میشوند و سنگ هایی را به وجود میآورند که به آنها آذرین میگویند. سنگ های .را ذوب میکند .کوه هایی مانند دماوند و الوند از نوع آذرین است. سنگ های آذرین از بلورهای ریز یا درشت تشکیل شدهاند

سنگ های دگرگون شده

بعضی از سنگ های رسویی یا آذرین اگر مدت زیادی در اعماق زمین بمانند، باید فشار و گرمای زیادی را تحمل کنند. این سنگ ها مانند آجر مانند( سنگ مرمر) .پخته میشوند و شکل قبلی خود را از دست میدهند و به همین دلیل به آنها سنگهای دگرگون شده میگویند

استفاده سنگها و کانیها در ساختمان سازی، صنایع، پزشکی و غیره به کار میروند .

انواع سنگ های ساختمانی

این سنگ ها در دسته های گوناگون و متنوعی نام گذاری میشوند که بعضا نام معدن سنگ به عنوان اسم آن استفاده میشود

رایج ترین سنگهای ساختمانی عبارتند از :

گرانیت

ماسه سنگ ها

سنگهای آهکی

کوارتزیت

سنگهای رسی

تراورتن

مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی

سنگهای مورد استفاده در کارهای ساختمانی باید دارای مشخصات زیر باشند

بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد، یعنی بدون شیار، ترک و رگه های سست باشد کرمو نباشد

بدون هرگونه خلل و فرج باشد

پوسیدگی نداشته باشد

یک دست، یک نواخت و همگن باشد

سنگ ساختمانی نباید آب زیاد جذب کند، لذا نباید :

الف- در آب متالشی یا حل شود

ب- تمام یا قسمتی از آن بیش از ۸ درصد وزن خود آب بمکد

سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد

سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمل کند، لذا باید:

الف- در برابر باد، یخبندان، تغییرات دما و در صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند

ب- در برابر محیطهای شیمیایی اسیدی و قلیایی و همچنین عمل آبکافت و اکسیداسیون مقاومت کند

مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از ۱۵۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد

در مقابل سایش مقاوم باشد

طبقه بندی سنگهای طبیعی براساس BS۸۱۲

گروه بازالت: آندزیت، بازالت، پرفیریتهای قلیایی، دولومیتها، اپیدیوریت، المپروفیر، کوارتز-دولویت و اسپلیت

گروه فلینت: چرت، فلینت

گروه گابرو: دیوریت قلیایی، گنایس قلیایی، گابرو، هورن بلند، نوریت، پریدوتیت، پیکریت و سرپانتینت

گروه گرانیت: گنایس، گرانیت، گرانودیوریت، پگناتیت، کوارتز-دیوریت و سینیت

گروه سنگهای ماسهای و آذرین: آرکوز، گریویک، ماسه سنگ و توف

گروه هورن فل: همه سنگهای ناشی از دگرگونی غیر از مرمر

گروه سنگ آهک: دولومیت، سنگ آهک و مرمر

گروه شیستها: فیلیت، شیست و اسلیت

گروه پروفیری: آپلیت، داسیت، فلسیت، گرانوفیر، گراتوفیر، میکرو گرانیت، پروفیری، کوارتز-پروفیریت، ریولیت و تراشیت

گروه کوارتزیت: گانیستر، ماسه سنگهای کوارتزیتی و کوارتزیت دوباره بلوری شده

فساد در سنگ

عامل اصلی فساد در سنگ ها اثر نمکهای محلول بر آنها میباشد. آلودگی محیط، یخبندان و پوسیدگی در قطعات فلزی و وجود رگه های ضعیف و همچنین عملیات اجرایی ضعیف نیز موجب تخریب سنگها میشود

اثر نمکهای محلول

چنانچه رطوبتی که به همراه خود نمک های محلول دارد از سطح سنگ تبخیر شود مقداری نمک در سطح آن به صورت شوره و الیهای هم در تداوم دور رطوبت-تبخیر موجب افزایش حجم بلورها و پوسته شدن سطح سنگ میگردد. لذا سنگهایی که در معدن .خلل و فرج سنگ باقی میگذارد .متخلخل ترند در برابر نمک های محلول حساس ترند

آلودگی محیط

اکسید گوگرد در محیط مرطوب و اکسیژن موجود .سنگهای دارای کانی کربنات کلسیم به خصوص در برابر محیط های اسیدی حساس هستند سنگ های آهکی و ماسه سنگ های در هوا تولید اسید سولفوریک میکند که بر سنگهای آهکی اثر میگذارد و تولید سولفات کلسیم مینماید آهکی در این مورد حساس ترند

ولی در سطوحی که قابل شستشو نیستند، سطح .در مورد سنگهای آهکی، سولفات کلسیم حاصل شده در سطح، به وسیله آب شسته میشوند .به وسیله دوده سیاه میشود و مبدل به پوسته های سخت و برآمدگی هایی میشود که گرد آهکی در اطراف آن وجود دارد .

در انواع سنگهای آهکی منیزیم دار، ایجاد سولفات منیزیم روند فساد را تسریع میکند

در ماسه سنگ ها خلل و فرج توسط گچ (سولفات کلسیم) پر میشوند، پوسته های سخت ایجاد شده اغلب به علت تفاوت انبساط حرارتی فرو میریزند. ماسه سنگهای سیلیسی گرچه مستقیما بر اثر تهاجم اسیدهای موجود در هوا آسیب نمیبینند ولی سنگ گچ تولید شده توسط سنگ .آهک موجب خرابی در آنها میشود که به علت تبخیر حاصل از تبلور در سطح آنها به وجود میآید

مرمر که اساسا کربنات کلسیم است مورد هجوم اسیدهای موجود در هوا قرار میگیرد و سطح صیقلی آن در مرور زمان زبر میشود. ولی به علت .بافت متراکم و چگال آن کمتر تحت تاثیر عمل تبلور قرار میگیرد

 اثر یخبندان

تخریب بر اثر یخبندان در قسمتهایی از ساختمان نظیر محل درپوشها، سایه بانها، کرسی بنا و کف پنجرهها بیشتر دیده میشود. عموما سنگ .آهک و دولومیت بیش از ماسه سنگ در معرض تهاجم اثر یخبندان هستند

مرمر، شیت و گرانیت به علت تخلخل اندک تحت تاثیر اثر یخبندان واقع نمیشوند.

پوسیدگی فلزات

آب بارانی که از سطوح مس و آلیاژهای آن به سطح سنگ آهکی میریزد باعث ایجاد لکه های سبزرنگی میشود. زنگ زدگی حاصل از مواد آهنی و فولادی بسیار سخت و دشوار از روی سطوح متخلخل سنگها پاک میشوند. بیشترین آسیب دیدگی ناشی از انبساط زنگ زدن قطعات آهنی و .فولادی داخل سنگ کاری نما رخ میدهد. به این منظور کلیه قطعات فلزی مورد استفاده در نصب سنگ نما باید ضدزنگ باشند

آتش

آتش به ندرت موجب تخریب کلی در کارهای سنگی شود. ولی سطح نمای گرانیت، مرمر و ماسه سنگها ممکن است در اثر آتش سیاه یا خرد شوند.

سنگهای آهکی عموما تحت تاثیر آتش قرار نمیگیرند، فقط سنگهای با رنگ روشن به علت اکسید شدن آهن موجود در آنها برای همیشه صورتی رنگ میشوند.

منبع:www.asemooni.com/economy/commerce/ore

گروه صنعتی ماشین توزین یکی از مجموعه های صنعتی زیرمجموعه شرکت مهندسی هوشمند حسگر می باشد که بعنوان یک شرکت دانش بنیان در پارک علم و فناوری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان مشغول به کار می باشد.

تخصص گروه صنعتی ماشین توزین، تجهیز انواع ماشین آلات معدنی، صنعتی و کشاورزی و دامپروری به سیستم توزین می باشد و در این راستا تاکنون توانسته است بر روی مجموعه بزرگی از ماشین آلات همچون لودر، لیفتراک، جرثقیل، نوارنقاله در معدن و کاخانه جات و فیدرمیکسر و مخازن و سیلوها در دامپروری ها سیستم توزین دینامیک نصب نماید.

همچنین گروه صنعتی ماشین توزین با توجه به تیم متخصص خود قادر به ساخت انواع سنسورهای اندازه گیری کمیت های مکانیکی همچون لودسل ها و پرشرسل ها و شتاب سنج ها می باشد